Mehmet Hanifi GÜLEL
Kuzu karkas ette fiyat artışı durdurulamıyor. Son 15 günde gelen 45 liralık zamla kuzu kargasın kilogram fiyatı yüzde 18,3 artışla 245 liradan 290 liraya yükseldi. İstanbul Perakendeci Kasaplar Esnaf Odası Başkanı Aydın Tüfekçi, kasaplarda kuzu etin kilogram fiyatının ise kalitesi ve yağ durumuna göre değişmekle beraber, 590 ila 680 lira arasında satılacağını söyledi.
Bu durumun her yılın bu döneminde süt kuzusunun bitmesi nedeniyle mayıs ayına yaşandığını ifade eden Tüfekçi, “Ancak bu yıl farklı bir durumun söz konusu. Dana etinde olduğu gibi şu anda besici adı altında geçinen bazı insanlar ‘piyasada kuzu yok, kuzunuzu kesmeyin, 300 lira olacak’ diyerek kuzu eti fiyatının artmasına yol açıyor” dedi.
Bu hafta bir zam daha yolda
Sadece dün kuzu karkas etine 25 lira zam yapıldığına dikkat çeken Tüfekçi, “Şu anda bölgelere göre değişmekle beraber kuzu kargasın fiyatı; Batı illerinde 295 lira, Doğu illerinde ise 285 lira civarında. Toptan et satışı yapan tüccarların konuşmalarına göre de bu hafta bir zam daha bekleniyor. Dana etin fiyatı ise şu an stabil, bir zam yok. Dana etin karkas kilogram fiyatı bölgeden bölgeye değişmekle beraber ortalama olarak 240 lira ile 255 lira arasında” dedi.
Kuzu etinin kasaplar tarafından satışa sunulduğunda; kira, elektrik ve personeli gibi giderlerin de eklenmesiyle fiyatın daha da yükseldiğine dikkat çeken Tüfekçi, alım yapılan karkas ette söz konusu maliyetlerin yüzde 45’i oranında fiyata yansıdığını söyledi. Kemikli kuzu kolunun 400 ile 425 lira civarında satışa sunulacağını belirten Tüfekçi, “Kemiksiz kuzu kuşbaşının kilogram fiyatı kasaplarda 590’dan 680’e kadar yükselmesi bekleniyor. Dana kıymanın kilogramı bölgeden bölgeye değişmekle beraber 390 liradan, 470 liraya kadar çıkıyor. Dana kuşbaşı ise 410 liradan 480 liraya kadar çıkıyor. İstanbul’da ise bu fiyatlar kasaptan kasaba değişiyor” diye konuştu.
“Yılbaşından bu yana satışlar yüzde 40 düştü”
Et tüketiminin ise her yıl gerilediğine vurgu yapan Aydın Tüfekçi, takip ettiği bir müşterisinin geçen yıl 8 bin 500 liralık alım yaptığını, bu yıl ise aynı müşterinin bugüne kadar 9 bin liralık et aldığını ifade etti. Müşterinin ete ayırdığı bütçesinin hemen hemen aynı olmasına rağmen geçen seneye göre et fiyatlarının yüzde 120 gibi bir fiyat artışının yaşandığını bildiren Tüfekçi, “Müşterinin geçen yıl aldığı et miktarı ile bu arasında yarı yarıdan fazla azalma var. Müşteri alımda kilosunu düşürmüş. Ete verdiği para aynı ama tükettiği miktar düştü. Öte yandan satış kilogramları da düştü. Yılbaşından bu yana kilogram olarak yüzde 40’a yakın satış kaybımız var” şeklinde konuştu.
Hayvancılık destekleri yüzde 100-150 artırıldı
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın “Hayvancılık Desteklemeleri Uygulama Tebliği” 1 Ocak’tan itibaren geçerli olmak üzere Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Hayvancılıkta sürdürülebilirliği ve verimliliği sağlamaya yönelik birçok destek kaleminde yüzde 100- 150 artış yapıldı. Bu kapsamda, 2022’de 12 bin lira olan sürü yöneticisi (çoban) desteği, 2023’te yüzde 150 artışla 30 bin liraya çıkartıldı. Koç ve teke alım desteği, küçükbaş hayvan ıslahının sağlanması, verimliliğin ve sürü kalitesinin artırılması amacıyla 2023’te hayvan başına 2 bin lira olarak uygulanacak. Buzağı desteği, 2022’de kriterleri sağlaması durumunda 900 TL/başa kadar verilirken, 2023 yılı için yüzde 133 artışla 2 bin 100 TL/başa çıkartıldı. Bu destek 2023’te doğan her buzağı için verilecek. Düve alım desteğinin ise hastalıktan ari işletmeler için yüzde 50 hibe oranında uygulanmasına başlanacak. Anaç koyun keçi desteği, 2022’de 50 TL/ baş iken 2023 için yüzde 100 artışla 100 TL/başa yükseltildi.